Waarom lig je bij de ene meme of satirische sketch dubbel van het lachen maar word je boos om de ander? Satirische humor is soms bijtend of baanbrekend, dan weer luchtig.
In het programma staat satire in al zijn vormen centraal. Scholieren starten de dag met de workshop De grens van de grap en kijken daarna in Filmhuis Den Haag het komische drama Jojo Rabbit (2019). Vervolgens vindt een nagesprek plaats.
In het eerste deel volgt de klas onze workshop De grens van de grap. Waar ze leren wat satire is, hoe ze het kunnen interpreteren en waar vrijheid van meningsuiting en beledigen met elkaar botsen. Ook verkennen de leerlingen hun eigen persoonlijke grens door het spelen van het satirespel. Welke persoonlijke waarden zijn verbonden aan deze persoonlijke grenzen? Tot slot verbeelden de leerlingen hun kritiek op de macht door het maken van een eigen satirische meme.
Zitten er grenzen aan satire? En hoe zit dat in andere landen? In deze workshop leren we wat het betekent om te mogen zeggen en schrijven wat je wilt. De grens van de grap laat leerlingen via herkenning en hilariteit nadenken over het belang van satire voor een vrije en open samenleving. De workshop leert leerlingen beeldtaal van satire te interpreteren, de bedoeling van de maker te herkennen en betekenis te geven.
Jojo Rabbit is een satirische film die zich afspeelt tijdens de Tweede Wereldoorlog. De film volgt een eenzaam Duits jongetje, wiens wereldbeeld op zijn kop staat wanneer hij ontdekt dat zijn alleenstaande moeder een Joods meisje op hun zolder verstopt. Hij heeft één bondgenoot: zijn denkbeeldige vriend Adolf Hitler.
De film werd gemengd ontvangen vanwege de (in sommige ogen) ‘ver over de grens gaande’ satire. Regisseur Taika Waitit won met Jojo Rabbit de Oscar voor Beste Bewerkte Scenario. Voorafgaand aan de film wordt een inleiding gegeven en na afloop volgt een nagesprek met de leerlingen/studenten over film en satire.
“In Nederland zijn we vrij om iedereen te bespotten en met humor een spiegel voor te houden. Satiremakers maken er hun werk van: ze maken grappen over politiek, religie en het koningshuis. In de krant, internet, op de tv of in hun films. Zo is satire de waakhond van de macht en helpt het om de maatschappelijke verhoudingen in balans te houden. Juist in deze tijd van polarisatie is satire een zeer belangrijk middel” aldus Suzanne van der Wateren, productmanager Onderwijs Beeld & Geluid.
Ester Hendriksen, coördinator Educatie Filmhuis Den Haag, vertelt: “Films die schuren of een beetje pijn doen, zijn toch vaak de meest interessante. Filmhuis Den Haag bereikt jaarlijks meer dan 18.000 leerlingen, ook met films die soms tot flinke discussies leiden. De filmzaal blijkt gelukkig vaak een productievere plek voor dialoog, dan Twitter.”
Het programma is geschikt voor max. 30 leerlingen/studenten en duurt in totaal vijf uur (kosten á €500)
