Vakantie-kretologie van vrienden en familieleden. Daarmee werd je tot een aantal jaren terug in de lange zomervakantie verblijd. Maar de ansicht is bezig een zachte dood te sterven. Het kaartje staat op de lijst van bedreigde vakantiegenoegens, net als het stempel in je paspoort. Jammer.
We Whatsappen en posten ons op Facebook en Instagram een slag in de rondte, zeker nu, in coronatijd. Elk wissewasje wordt aan de wereld kenbaar gemaakt. Op camping of op terras, smartphone en laptop blijven binnen handbereik. De elektronica heeft continue dienst, ook op vakantie. Wie neemt er nog de tijd om in de draaitoren met vrolijke ansichten te kijken? En ze zijn zo gekocht: 3 x een zonsondergang, 3x plein met fontein en 4x guitige herder in alpenwei. Kleine moeite, groot plezier. En dan het genoegen postzegels er bij te kopen: ‘Dix timbres de postes, s’il vous plaît? Oui, c’est pour la Hollande, madame.’
Tekst loopt door onder de interactieve afbeelding, klik op de knoppen ‘voorkant en achterkant’ om de volledige kaart te bekijken.
Vakantiegroeten zijn lang het belangrijkste contact met de thuisblijvers geweest. Een ansichtkaart met diverse fotootjes die een impressie geven van het zonnige leven, zoals op deze kaart uit 1977 van Monte-Carlo aan de Côte d’Azur, bleven tot lang na de zomer aan deuren en op kasten bij oma en opa hangen. Een zonnige groet achterop ontbrak zelden.
Toen ons zoontje ze nog spaarde, hebben we menig Office de Poste met een bezoek vereerd. Maakte niet uit, al moesten we er 30 kilometer voor omrijden. Die zomerzegels, daar ging het om. Vogels, schrijvers, kastelen, reptielen en kaassoorten. Het volle Franse leven stond op de postzegels afgebeeld. Afgelopen zomer ontdekte ik dat La Poste met haar tijd meegaat. Vorsend voor de vitrine van een agentschap in een Normandisch dorp zag ik een velletje zegels met game-helden. Voilà. Dat is nog eens wat anders dan een hoekige Willem Alexander-zegel of een Queen Elisabeth stamp.
Van het kaartschrijven maakten wij vroeger een ritueel. Ik likte aan het ‘Franse leven’, de zomergroeten schrijven deed mijn eega. De mooiste kaart ging naar oma en opa, mét de mooiste postzegel (die viel na de vakantie zoonlief weer ten deel). Op kantoor zwoegende collega’s werden afgescheept met de laatste kaart, waarop een achteloze krabbel – iets in de trant van: ‘Heet hier. Gelukkig is er een zwembad’. Zo’n groet beklijft. Maanden later kom je ze weer tegen, hangend aan een koelkast, ingezakt op een dressoir, bij tante Jeanne of opa Piet. Vergeeld dat wel, maar niet vergaan.
Rond de eeuwwisseling (1900) was de ruimte om een persoonlijke boodschap of groet op een ansichtkaart te schrijven miniem. Kaarten werden standaard bedrukt met voor die tijd herkenbare plekken en plaatsen. Zoals je op deze kaart – gericht aan mejuffrouw van Assendelft in Amsterdam – kunt zien, was de achterkant alleen voor de adressering. In het kattenbelletje in de rechterbovenhoek van de ansichtkaart geeft de afzender aan dat hij of zij ‘morgen om 4 u 58 op het Centraal Station aankomt’
De ansichtkaart werd enorm populair. De eerste drie decennia van de 20e eeuw waren er in grote steden wel tot 12 buslichtingen per dag. Een ansicht was dé tekstboodschap. Op dit voorbeeld wordt op een ludieke manier de draak gestoken met Manneken Pis in Brussel.
‘Wie verre reizen doet, kent veel verhalen’. Dat geldt zeker voor de afzenders van deze vakantiegroet uit Zimbabwe (Afrika). Ze zijn op safari; zien veel olifanten en bewonderen de prachtige Victoria watervallen en, kijken uit naar ‘het spannendste van hun reis: een 4-daagse kanotocht tussen de krokodillen en nijlpaarden…’
1 oktober a.s. is het Wereld Ansichtkaartendag. Het is dit jaar precies 150 jaar gelden dat de eerste ansicht in Engeland werd verstuurd. Het gloednieuwe Mediamuseum Beeld & Geluid in Den Haag heeft duizenden bijzondere ansichtkaarten in haar depot. Die kunnen niet allemaal tentoongesteld worden. Daarom hieronder een digitale compilatie van de mooiste Ansichten uit de museale collectie. U kunt zelf actief meedoen met de Ansichtkaartendag (World Postcard Day), door bijvoorbeeld iemand een kaartje te sturen. Hoe? Zie worldpostcarday.com
Bekijk hieronder nog eens de ansichtkaarten uit de compilatie, gebruik de pijltjes rechtsonder om te navigeren.
