Het gebouw dat Beeld & Geluid in Den Haag haar huis noemt is een van de eerste warenhuizen van Nederland. Op 7 juni 1843 opende de Bazar, later de ‘Groote Koninklijke Bazar’ zijn deuren voor de elite van de Haagse publiek. De eigenaar, Dirk Boer, was een koopman die eerst een ‘Japans magazijn’ bezat op het plein. Het pand met de bijbehorende grond werden verkocht aan Koning Willem II.
In de beginperiode bestond de Bazar daardoor ook veelal uit Japanse producten. Kenmerkend aan het business-model van de Bazar is dat allerlei artikelen verkocht werden, meestal uit verre of ‘vaak gekoloniseerde’ landen, tegen een uniforme prijs.
Het fenomeen van ‘de Bazar’ ontstond eind 18de eeuw in Frankrijk, maar de bloeitijd van de bazar ligt tegen de 19de eeuw. Een eeuw waarin onder andere door toedoen van wereldtentoonstellingen, landen hun pronkstukken lieten zien op verschillende manieren. Met pronkstukken worden technologische ontwikkelingen bedoelt, maar ook het tentoonstellen van (gekoloniseerde) mensen of de bouw grote monumenten zoals de Eiffeltoren.
De belangstelling voor producten uit‘vreemde’ landen werd bij het grote publiek gewekt door landen te stereotyperen als exotisch, opwindend, primitief en onderontwikkeld in tegenstelling tot het beschaafde, ontwikkelde westen. De komst van de stoomboot en trein maakte het mogelijk om verre landen te bezoeken en bracht de producten van de koloniën naar Europa.
Het Koninklijk huis speelde een belangrijke rol in de geschiedenis van de bazar, Willem II, Willem III, Koningin Emma en Koningin Wilhelmina waren vaste klanten. In 1846 kwam er een Turkse tuin aan de zuidzijde van de Bazar. Tuinen waren dé ontmoetingsplaatsen van de elite in deze eeuw. In de openingsadvertentie van 5 juni 1853 kondigde Dirk Boer aan dat men ‘in de brillant aangelegden Tuin’ een vrije wandeling kon genieten.
De tuinen van de Bazar maakten in die tijd nog deel uit van het Willemspark, het park bevond zich op de plek waar nu de panden aan de Bazarstraat en laan staan. Deze tuinen werden gezien als ‘lusttuinen’ die toen der tijd nog uitzicht hadden op de weilanden en waarachter de zee lag. De tuin werd aangelegd met de bedoeling het in te richten als rij-en wandelpark voor de toenmalige koningin Anna Paulowna, door koning Willem II. Het ‘Turkse’ aspect van de tuin is waarschijnlijk af te leiden van de ‘Oosterse’ planten die voorkomen in de tuin.
Vanaf de eeuwwisseling ging het eigenlijk al niet meer zo goed met de Bazar. In de jaren twintig ging het verder bergafwaarts, het bedrijf sloot haar deuren op 5 december 1927. Hoewel de Bazar haar deuren sloot, had het pand nog vele functies hierna…
Ontdek in deze video wat er gebeurde na de sluiting van de Bazar!
